Verschillende manieren om een conflict op te lossen

Er zijn verschillende manieren om een conflict op te lossen. Wanneer mensen onderling niet uit een probleemsituatie komen, helpen wij als advocaat door te adviseren, onderhandelen, bemiddelen of te procederen.

Elke juridische aanpak kan leiden tot een oplossing, maar niet elke methode is telkens even aangewezen. (Lees hierover meer bij onze aanpak).

Procederen heeft vaak nog tot gevolg dat bruggen worden opgeblazen en verdere samenwerking onmogelijk wordt. Wanneer het voortbestaan van de relatie essentieel is, vormt bemiddeling vaak een hele goede methode, bijvoorbeeld:

• In een echtscheiding of relatiebreuk met kinderen: je blijft verbonden door het ouderschap. Bruggen opblazen is dan absoluut geen goed idee. Goede communicatie wel, om zo kinderen zoveel mogelijk buiten het conflict te houden.
• Wanneer een jarenlange professionele samenwerking op de helling komt te staan door een dispuut: bijvoorbeeld bij discussies tussen vennoten, met belangrijke klanten of leveranciers.
• Ook bij burenruzies komt bemiddeling vaak voor

Hoe werkt een bemiddeling en wat is de taak van de bemiddelaar?

Het woord bemiddeling wordt voor veel verschillende zaken gebruikt. Een erkende bemiddeling is een specifieke, gestructureerde bemiddeling die wordt geregeld in het wetboek en die bepaalde bescherming voor partijen biedt:

1. Een bemiddelaar draagt zorg voor de belangen van alle partijen

De bemiddelaar zal de gesprekken en communicatie tussen partijen in goede banen leiden en zal daarbij de belangen van alle partijen behartigen. Dit betekent dat de bemiddelaar zal zoeken naar oplossingen die aansluiten bij de bezorgdheden, belangen en behoeften van alle partijen. Dit wordt meerzijdige partijdigheid genoemd.

De bemiddelaar zal de communicatie en de onderhandelingen begeleiden en zal een klimaat scheppen voor serene en gelijkwaardige gesprekken. Hij/ zij zal erover waken dat de deelnemers wel geïnformeerd een akkoord afsluiten.

Essentieel is dus dat partijen geholpen worden om zelf tot een oplossing te komen, daar waar in een procedure een derde beslist.

2. Een bemiddeling is altijd vrijwillig

Een bemiddeling wordt steeds vrijwillig aangegaan door alle partijen. Ook wanneer een gerechtelijke procedure werd opgestart, kan de rechtbank de procedure opschorten en partijen verzoeken om te gaan bemiddelen.

Dit gebeurt hoe langer hoe vaker. Op de rechtbanken is de laatste jaren een heuse ommezwaai aan de gang, waarbij men – zeker in bovenstaande voorbeelden – steeds zal proberen om partijen eerst nog tot bij een bemiddelaar te krijgen, alvorens verder te procederen.

De kracht van een akkoord is op lange termijn namelijk veel sterker dan een opgelegd vonnis door de rechtbank. 

3. Alles wat in een bemiddeling wordt besproken, is vertrouwelijk.

Alle gesprekken en onderhandelingen tijdens een erkende bemiddeling zijn strikt vertrouwelijk. Dit betekent dat niets van wat wordt gezegd, mag worden gebruikt in een procedure.  Indien deze geheimhoudingsplicht wordt geschonden, kan een schadevergoeding worden opgelegd.

4. De bemiddelaar kan niet meer optreden als advocaat

De bemiddelaar kan tijdens en na de bemiddeling niet meer optreden als advocaat van één van de partijen in een gerechtelijke procedure m.b.t. een geschil dat voorwerp is geweest van de bemiddeling. Dit moet partijen het vertrouwen geven om alles tijdens de bemiddeling te kunnen zeggen.

5. Het bemiddelingsakkoord kan de waarde krijgen van een vonnis

Zelfs wanneer een vrijwillige bemiddeling wordt opgestart buiten de rechtbank, kan de rechtbank gevraagd worden om het bemiddelingsakkoord te bekrachtigen. Het bemiddelingsakkoord krijgt vervolgens de waarde van een vonnis.

Waarom een erkend advocaat bemiddelaar?

Om als erkend bemiddelaar te kunnen optreden, moet je een speciale erkende opleiding volgen én erkend zijn door de Federale bemiddelingscommissie.

Hoe weet je dan welke bemiddelaar erkend is en wie je best kiest voor jouw bemiddeling? Op de website van de Federale bemiddelingscommissie staan alle erkende bemiddelaars, met vermelding van de materies waarin zij bemiddelen en de job die zij uitoefenen.

Het voordeel van een advocaat-bemiddelaar is dat hij/zij alvast de nodige juridische bagage heeft om u te informeren over juridische kwesties tijdens het bemiddelen, wanneer jullie dit wensen: bijvoorbeeld hoe werkt een echtscheiding of vereffening-verdeling, waarop moet gelet worden, waar kan fiscaal worden geoptimaliseerd,… maar ook zorgt een advocaat-bemiddelaar ervoor dat jullie akkoord juridisch correct op papier komt te staan.

Twijfel je nog? Hier de voor -en nadelen van erkende bemiddeling op een rij

De voordelen:

• Door bemiddeling kunnen doorgaans veel sneller oplossingen worden bereikt. Lange vechtprocedures kunnen zo vermeden worden.
• Een bemiddeling is doorgaans veel goedkoper, omdat deze minder lang duurt en omdat de kostprijs ervan meestal door de verschillende partijen gedeeld wordt.
• Het voordeel van een advocaat-bemiddelaar is dat de nodige juridische informatie gegeven kan worden, zodat partijen op een geïnformeerde manier tot een oplossing kunnen komen.
• De bemiddeling is volledig vertrouwelijk, tenzij anders uitdrukkelijk afgesproken
• Een bemiddelingsakkoord kan de waarde krijgen van een vonnis

Let op: bemiddeling is één van de manieren om een conflict te proberen op te lossen. Niet elk geschil is geschikt voor bemiddeling. In sommige gevallen dient er nu eenmaal snel en accuraat gehandeld worden. Ook indien een bemiddeling niet zou lukken, zal alsnog een gerechtelijke procedure moeten worden opgestart of verdergezet.

Heb je vragen over bemiddeling of wens je beroep te doen op een erkend advocaat-bemiddelaar? Vraag dan naar mr. Evelien Meyvis: zij is erkend familiaal bemiddelaar, en erkend bemiddelaar in burgerlijke en handelszaken.